Платон  Афанасьевич Ламутскаич һокнарап

Платон Афанасьевич Степанов-Ламутскай балданҥа буган Һэбээн билэкэн,Кобяй улусла бисни.Ойчири эвэн 13 инэҥиндун 1920 анҥаниду эвэн нулгэвэчидды ньимэрдун балдарин.

“Толкутми төөру эрэллэм.
Осикаталтаки искиннам.
Учаку тоганалчалан,
Төөрэҥтэкий мэринэм.
Мэрими һиралрам,
Учактакий аасрам.
Тогандаҥнин нээирэм
„Текэрлэн дэгэддьиҥэву,
иаҥгай тогананни?! — гөөнэм.
Тарбач гэллэм тарит
Учаки мулалрам
Балданҥа буги
Гэлээлдэҥмэн унурам.“

Платон Афанасьевич ньокадит эррөчим дьонтуман би эвэдыду тулматтам. Бэйдьи эрэв эвэдит дуктаҥан бичэ бидьин. Тарав бакми, мээн тулмаччаньуми тэрэмкэдьим.
Адьит-та дукамҥа ииҥсий, толкундулай-такан эникэн бис Төөру, гургэвчими, эрэлрин. Ньока төөрэҥмэн тэдьэптич адьит-макан эрэлрин. Ноҥман нөсэҕчэрэптукун, училищев мудакриканьунни, илэ-тала гургэвчидэн партия һөрукэҥнэрин, эвэһэл ииндидди, төрэҥтэкитэн. Тачин Якутскайла училищев мудакамнин-та Моматки, эвэн куҥалбан һупкутнэми, һөррин. Элэ ноҥан,  эсимэ эвэсэлдук нонап учёнай очча, Василий Дмитриевич Лебедеву ньан, эсимэ  эҕдьэн гэрбэлкэн һупкучимҥэ, оочав Евдокия Николаевна Боковав, көчукэккэр куҥа биҥситэн һупкуттин, һаамулкурин. Тарал В.Д.Лебедев-тэ, Е.Н.Бокова-да бинивур чөптэрэ нонап һупкучимҥэвур Платон Афанасьевичу эчэл омҥар, мэргэндулэвур эрэгэр һөлбуттэ.
Николай Саввич Тарабукин амардадукун эвэн литератураван һиракча бэй П.А. Ламутскай бидьин. Нонап „Төөр муһанни“ гэрбэ эвэди ромам ньөврин, тадук-та һөнтэ дуктаҥан гургэлни һо һойал, текэрэп эвэн куҥалдун, дьаанилди, эвэсэлду, дьоҥчиптив эмэнин. Таралдук һааван ньучидыду, ньокадиду, һөнтэ-дэ төөрэлду тулмачивритан.
Мут, һэбээмҥэл, һоч эгдьэнэт һэрвиҥтэникэр, ноҥандьин һокнарап. Мут көчукэн билэктукут, адыкун таҥулкан ҥунмирэҥдукут һойа төөрэлдули һааври эгдьэн гэрбэлкэн дукамҥа, һупкучимҥэ ньөөдэҥдьин.
1987 анҥаниду Платон Афанасьевич гургэвчидэҥэн, һойа эвэн куҥалбан һаавайтаки ҥэнудэҥэн, һупкучэк ноҥан гэрбэдин гэрбэлэтти одаҥан һоо өруси.
Бэйдук-бэйлэ ноҥан гэрбэн, оодаҥан гургэлни эникэн һэҕдэррэ эрэгэр ҥэндьир. Тавар өгилэ тулматтаҥу дьонтурлай дуктаҥгичинни, Платон Афанасьевич Степанов-Ламутскай „ньааниндук“ айаври балданҥа Буглаи, мэринидьи элэ дуламач, муту долчиникан, амкачандула дэсчин. Ачча одаи, бутэнникэн дэсчидникэн, ноҥман Һэбэҥнэн касагач эмудэтэн Ньока төрэҥэн Правительствоткин мудан төөрэми исурин. Тарак гөндэҥмэн эникэн чикир, эмуритэн. Ньөөҥгэл! Тачикан киҥкич ноҥман балданҥа буган оньиҥан тааҥчирин. Төөр ойлан ачча бисиклэи, Ламутскай мутньун бэиҥэлньуми ииндьиддэн. Ноҥан һурэлдулэйи, һурэлдукуй һурэлдулэтэн, муттулэ, һэбэмҥэлдулэ, Мома, Берёзовка, Саккырыр, Сеген эвэсэлни, чэлэн Россия ойлин ииндьидди эвэсэл мэргэндулэттэн эрэгэр ииндьиддэн.
Эрэв анҥану дукамҥа 100 анҥаниҥан далабгиридун, мут һупкучэклэвур һойав гургэвчиддэп. Тачин дьулэски-дэ бидьин!

Зоя Афанасьевна Степанова

Һэбээн билэкэн, 2020 анҥани

На фото автора статьи фойе Себян-Кюельской НЭСОШ им. П.А. Ламутского