Стихотворения школьников Себянской средней школы им. Платона Ламутского на родном эвенском языке.
Эвэди төрэн хупкучэмӊэлни: Чукорова Л.Н., Кривошапкина И.В., Алексеева А.К.
Болани одни.
Амму минтэки гөнни:
«Хаӊдандя ӯчаки хэпкэли,
Хупкучэктэки нулгэдип!»
Учакандяи хэпкэнэм,
Эмгуми намнам.
Хүпкучэктэки гулэснэп.
О өрусэкэ!
Нонап класла ирэм,
Хоя буквав хадим,
Хупкүчэмӊэ мину хупкутчин!
Матвей НИКИТИН,
1 класс
Мэӊэн болани эмнэкэн,
Хупкучэк уркэн аӊаптан.
Хавай, эӊи одавур,
Хупкучэклэ мут хупкуттэм.
Эгден бэил оридюр,
Балдача бугат дюгудун
Гургэвчидип, тэгэтчип.
Хояв аӊадип, одип.
Вероника КРИВОШАПКИНА, 1 класс
Эрэк биракчан
Момияла тикрэн гэиндэй.
Аймакан тачин бисөдэр,
Эвэсэл, өмэттү бигэлдэ.
Лалина АЛАГАНЧАКОВА, 1 класс
Дорова хупкучэку,
Дус мэргэндукий юбилейдис анирам.
Хупкучэктук хояв хадип,
Мут дукрил, хаваял одип.
Хупкучэку мудакчал
Дукамӊал, бэгдэчэмӊэл,
Хупкучэмӊэл, оралчимӊал,
Хөнтэ-дэ гургэлкэр ōритан.
Аяври хупкучэки этэм омӊар!
Сеня КРИВОШАПКИН, 3 класс
Би хупкучээклэ бадикар хоррэм,
Тала би дянилби бакалдарам.
Тала хо ай гялгай бакрам,
Тала би гя дюгай бакрам.
Эр урок киӊгэлэнни!
Анӊамта урок одни.
Хупкучимӊэ уроку укчэнрэн,
Дюду гургэв бон,
Аяврам хупкуттий,
Тиманарапту итагдим!
Арсен КРИВОШАПКИН, 5 класс
Мут хупкучэкэт ядук-та ай,
Мут хупкучэкэт ядук-та гуд.
Хупкучэк куӊалбу хупкуттэн,
Хупкучэк муту мэргэч овканни.
Ач хупкучэклэ бэй эннэт ор,
Хупкучэк өруси гургэ хотаранни.
Тогоми, куӊал, манругалда,
Хупкучэкур дисуткэлдэ.
Стас АЛЕКСЕЕВ, 5 класс
Хупкучэк – эрэк мут бинит.
Элэ хупкуттитэн дукамӊалти,
Хавай бэил оритан.
Би аяврам элэ хупкуттии
Мэн балдадяки хупкучэклэй.
Мут хупкучэкэт историян
Миндү хокан хэбденси.
Хупкучэк – эрэк ӊэринтэки уркэ.
Мут хокачаннат мэн хупкучэкчур.
Егор ТАСТЫГИН, 5 класс
Мут хупкучэкэт эгдекэе
Хояке куӊа биддэн
Хупкучэмӊэ-дэ хояке,
Хупкучэклэ нямаке.
Никита ЛУКИН, 5 класс
Себяндула хупкучэк бисни.
Тала би хупкутэм.
Хупкучэкү бисин хо ай.
Элэ хо бэил хупкутчэл.
Игорь АФАНАСЬЕВ, 5 класс
Мут хупкучэклэт эвэдич төрэврэр.
Мут хупкучэкэт хо ай.
Куӊал эвэдич таткарар.
Хупкучэмӊэлбү долдаграр.
Анатолий КРИВОШАПКИН, 5 класс
Мут төӊкэрэп хупкучэмӊэлбү,
Хупкучэкэӊур аяврап.
Хупкучэкэт таррочин өмэккэн,
Мут этурэп хупкучэкур,
Хупкучэкэт ай бидэн.
Лорана КРИВОШАПКИНА, 6 класс
Эгден, гуд дю илаттан,
Тала хоя бэй хупкуттэн.
Тадук дюдук нёритэн
Хо хоял хамал бэил.
Таралдук ходмар бисин
Мут абагат Платон Ламутскай.
Ноӊан ӊэрим эмурин
Көчукэн билэклэт.
Эвэсэл куӊал
Хавай одатан гөникэн
Хупкучэклэ гургэвчирин,
Хояв куӊав таткаттин.
Тар мут хари бэилти:
Дукамӊал, ученаил,
Хупкучэмӊэл, огамӊал,
Тадук-та хояа хонил бэил.
Аркадий КРИВОШАПКИН, 6 класс
Би хупкучэку
Эвэди төрэм дисуттэн
Куӊал эвэди төрэм таткаткарар,
Эвэн ограр.
Би нян тала таткарам,
Дөнтурбу таӊгарам,
Эӊи оврам.
Хупкучэку аич бидэн!
Эвэди төрэм дисуттэн!
Олег ШАДРИН, 6 класс
Хупкучэклэ хи эвэди төрэми халанни.
Хупкучэклэ эмми хо хэбдень.
Хупкучэклэ куӊалнюн эвирэп.
Эвэди эвирбу бэкэтчур аяврап:
Турки, бөдэл тусанкачакан,
Есчэмэчэкэл, мавуту нодадяк.
Хупкучэк, Хупкучэк!
Хупкучэкур бэкэтчур аяврап!
Уруйдан КРИВОШАПКИН, 6 класс
Мут хокаттап хупкучэкчур,
Хупкучэк таткатчин мутү бэкэттун:
Таӊанду, икэндү, ай бинду.
Мут хупкучэкэт ядук-та хо.
Федя СТАРКОВ, 6 класс
Би хупкучэкү аяврам,
Хупкучэк би дөрис дюв,
Бадич бадикар хэкэркинэм,
Хупкутнэми би хоррэм.
Федя СТЕПАНОВ, 6 класс
Хупкучэку хо аяврам,
Тала хояв хупкуткэрэр.
Яв-дэ эмнин хар ириди,
Эдук бэкэтбэн халиди нөврэнни.
Спиридон КЕЙМЕТИНОВ, 6 кл.
Мут хупкучэкэт тачин ай,
Хо-да мут ноӊман аяврап.
Мут хупкучэкэт тачин ай,
Этудэвур манрудип.
Лорана КРИВОШАПКИНА, 6 класс
Хупкучэк – эрэк гяву,
Би аяврам хупкуттий.
Хупкучэктүк хаваю гаврап.
Хупкучэк минду бэкэчэн.
Егор КРИВОШАПКИН, 6 класс
Хупкучэк бидин хо ай.
Куӊал хо хояв хаграр.
Хупкучэк биддин хо ай.
Эгделбуми,
Эгден гургэлэ гургэвчидип.
Эсэкэс аич татта,
Дюлгидэлэс яс-да ачча бидин.
Тогоми мандусчигал,
Аич татасчигал.
Мария КРИВОШАПКИНА, 6 класс
Би хупкучэклэ хэрэддэм.
Хупкучэк минду гя дюв.
Хупкучэклэ куӊал хоял,
Элэ хоял бэил хупкуттитэн.
Мут хо аяврап хупкучэкур!
Евдокия ОСИПОВА, 6 класс
Хупкучэклэ хо ибга,
Хупкучэклэ мут бисэп.
Хупкучэку хоч аяврап,
Хупкучэкүр этурэп.
Мут аявдип балдача төрэмур,
Мут хупкучэкур төӊкэдип,
Мут хупкучэкэт хо ибга.
Лена КЕЙМЕТИНОВА, 6 класс
Хупкучэк мут дөгис дют.
Хупкучэк, би хинү аяврам,
Хупкучэк, би хинү эскэрэм,
Мут хупкучэклэ хэденгэрэп,
Мут хупкучэклэ икэгрэрэп,
Мут хупкучэклэ эвэдич төрэгрэрэп.
Алилана СТЕПАНОВА, 8 класс
О, хупкучэк,
Аяврам би хину.
О, хупкучэк,
Хи хояду хупкучэнни,
Хи бисэкэс, мут инэп,
Хи мут дюлгидэ
Хотаранти бисэнни.
Хоя бэю
Ай, хавай овкананни.
Эгден-эгден тэкэн хиндү.
Уяндина Неустроева, 8 класс
Боланиду анӊантан
Мутту уркэй аӊадни,
Хупкучэкэт бакалдадни.
Хояв хадавур, хупкуттэвур,
Таӊдавур нян дуктавур,
Онядавур нян мэргэттэвур
Хупкучэклэ эмнэп мут.
Клим НЕУСТРОЕВ, 8 класс
Эскэрэм мэн би хупкучэки,
Хэвэн өмэн нодбан,
Элэ эвэн культуран алачиддан
Хуну, эмэлрэ хинмач.
Эвэди төрэн элэ эмэпчэ,
Мут хупкучэклэт ибгаке.
Адикун бэй төрэми хадни,
Элэ чэлэвутэн таткадир эвэдич.
Аяврам мэн хупкучэки,
Хэвэн өмэн хокатти нодбан…
Айаврина ЕФИМОВА,
8 класс
Хупкучэку би аяврам
Нян хо-да төӊкэрэм.
Элэ чэлэн куӊарапу эмэбдин,
Тарма хупкучэки этэм омӊар.
Степа СТЕПАНОВ, 8 класс
Верхоян урэкчэрни хатлатан,
Дөмӊэ исаглан
Хэвэн билэклэн
Мут хокатти хупкучэкэт
илаттан.
Эскэрэп, аяврап, хокаттап
Мут эрэк дөгис дюдур.
Элэ мут айду-нюн хупкуптэп,
Хоя гялбур бакрап,
Икэврэрэп, эвиврэп,
хэденгэрэп.
Элэ мут хупкучэклэт
Эӊси бэил хупкутчэл,
Дукамӊал, ученаял,
Огамӊал, спортсменал.
Хупкучэк, хиндү эгден тэкэн!
Тачин-да куӊалби эӊси овкали!
Вероника СТАРКОВА, 8 класс
Эрэгэр хи дёӊчили
Эр бивэтчэ инэӊилби,
Балдадаӊи төрэӊи,
Куӊарапи анӊанилби,
Гианилби, хупкучэки.
Балдача буги дёӊчили,
Дёӊчили, дёӊчили.
Егор НИКИТИН, 8 класс
Куӊал, хупкучэки дюгулин укчэндэк.
Хупкучэк – эр би гя дюв.
Тала ноӊан ириди,
Би хавай орив,
Хояв ирэв-тарав харив,
Мэргэч орив.
Хупкучэкэт Ламутскай
Гэрбэдин гэрбэптин
Нян гөптин:
«Эдилдэ мэн төрэмүр омӊар».
Эчин гөникэн, хупкуттил, дёӊчилда,
Хупкучэктүр эвэдич төрэлдэ.
Аманда НЕУСТРОЕВА, 9 класс
Хупкучэкэт аяке,
Куӊа-да элэ хояке,
Хупкуттэп мут элэ
Хояв мэргэм гадавур.
Эгден тэкэн, хупкучэк,
Аяврап, эскэрэп мут хину.
Эгден тэкэн, хупкучэк,
Бэлэндус, аю оридус.
Мут хинү, хупкучэк,
Ок-та этэп омӊара,
Хи мут мявандут
Эрэгэр эмэбдинни.
Оля ПРОТОПОПОВА, 9 класс
Ӊи-дэ этэн бакра
Эрэк эгден төрдү
Эррөчин хупкучэкү,
Мут хупкучэктукут хулэку.
Эгден гургэв оникан,
Хи эгден бэилбу нёвэнни:
Спортсменалбу, дукамӊалбу,
Икэмӊэлбү, хэдемӊэлбу.
Тогоми хи ай,
Мэргэч бэилди хокачанни.
Хупкучээку мудакридюр,
Эскэн төрэмур гөндип.
Хояв харидюр,
Аю иттидюр,
Кэнелив эттидюр,
Ӊээрин мэргэлкэн оридюр,
Хупкучэкур эскэдип.
Кристина Данилова, 9 класс
Ади-да анӊани елтэнни…
Би-дэ хонтэ куӊалнюн
Хупкучэклэ нонан ирив.
Мину доскатки ӊаттакатан,
Би өрэлдэникэн нөгрэрэм,
Нёдим гөми доскала
Бини нод укчэнэкэн дукаттан.
Мелу ӊаллай дяватникан,
Доскала онядаку,
Тар онячаву минду
Дюлэски нюнэӊчин одни.
Мут укал эгделбурэп,
Тарма куӊарап анӊанивур
Ок-та этэп омӊара.
Муттулэ хупкучэк
Бини уркэвэн аӊадни,
Ӊэрин хотарам
дюлэски нюнни.
Роксолана СТЕПАНОВА, 10 «а» класс
Элэ ими – бэй хөнтэ,
Элэ ими – бэй нөстэ,
Элэ ими – хавай хо,
Элэ ими – мэргэн ай.
«Уркэв дасли, эди ир», —
Ӊи-дэ ок-та этэн гон,
Ями гөми чэлэн бэй
Ок-та бими татаннан.
Татти бэй – ӊэрин бэй.
Бинин ок-та нөлтэлкэн,
Тогоми гөми, төр бэен,
Ӊали ок-та эди тин…
Иванна АЛЕКСЕЕВА, 10 «а» класс
Илэ-дэ мутӊигчин хупкучэк ачча,
Мут-нюн хупкучэклэт эвэди төрэн дорнан.
Ӊэрин ханяндукуй хинү дёӊчидим.
Инэӊтэн эмнэкэт,
Муту бакалданни мусэмникэн.
Инэӊтэн хиндулэ эмникэн,
Хояв халаннат, айду татаннат.
Элиза НАУМОВА, 10 «а» класс
Хупкучэк бинин нонап
гявамдас:
Нөлтэн гарпунди
Чэлэн бугу даскаран,
Бэйтэндү ӊэрим, няму-да бөгрэн.
Хоя гяванюн уюлдэттэн:
Чукичар икэлтэн, мяладди окат игэн,
Нян тадук хупкучэк томгиптан.
Хупкучэк муданни нөлтэн гөбэрин урэчин –
Нөлтэн хен дурбаня-дурбаня
Төгэчин амардалан дэкингэрэн.
Тивун, навун эмнэн.
Тарма хи ханни:
Дагрич нян-да бэкэчэн ини один,
Чукичар икэлбэн нян-да долчидинри,
Нян-да илэ-гэл горла-горла
Хи амардалис хутарси гарпанӊа
Биний чөптэрэ дюлдин.
Галина КРИВОШАПКИНА, 10 «а» класс
Мут эвэди хупкучэктукут
Хо ай бэил нөритэн:
Дукамӊал, ученаил,
Хупкучэмӊэл, спортсменал.
Текэрэп дяланти
Таррочин бэилдук
Хо аич дёӊиникан,
Ай бэил оридюр нөдир.
Мут хупкучэкэт
Айду-нюн таткаттан.
Дюлэп бини эӊэйэвэн дёникан,
Мут дюлэски гиркаддип.
Снежана КЕЙМЕТИНОВА, 10 «б» классС
Эр хупкучэклэ хоя бэй татча,
Эгден бэй оникан исучэ,
Хони бэй оникан нөчэ,
Мут нян тачин манругал,
Ай бэй оникан нөгэл.
Хупкучэкчүр хокаткал.
Айнана СОБАКИНА, 10 «б» класс
Хупкучэк гямачактукун
Маӊсидмар гянулдан ачча.
Гяӊгай эчэ бакра бэйдү
Хо ургэ эрэк бинидү.
Бини хотарандулин
Гянюми гирками,
Ядук-та хулэк.
Ок-та бидэн, илэ-дэ бидэн
Ноӊан хиннюн бидин,
Айдин, бэлдин, аявдин.
Хи нян ноӊандун
Ибгав одай манрули,
Ӊалдукун эрэгэр дяватли.
Илана ЗАХАРОВА, 11 класс
Эдилдэ омӊар хупкучэмӊэвур!
«Хупкучэмӊэ» – эгден төрэн.
Мян өмэн анӊантардули
Куӊал хупкучэкур мудаккарар,
Чэлэдюр хупкучэмӊэвур дёӊчиграр.
Хупкучэмӊэл хояв бөгрэр,
Мутту бэлникэн инэӊтэн,
Аявникан эгден бинилэ тиӊнэр.
Ноӊарбутан би этэм омӊар,
Тэкэм гөникэн, дёникан
Ӊи-дэ тарав этэн боглар,
Хупкучимӊэ – эрэк эгден гэрбэ!
Марина КРИВОШАПКИНА, 11 класс